UITPUTTING

Onze natuurlijke grondstoffen, energiebronnen en voedsel- en watervoorziening komen zwaar onder druk te staan. Hiervoor zijn een aantal oorzaken aan te wijzen:

• Toenemende wereldbevolking:
In 1804: 1 miljard
In 1960: 3 miljard (150 jaar later)
In 2010: 7 miljard (50 jaar later)
De snelle ontwikkelingen van technologieën, hogere productie van voedsel, het gebruik van nieuwe medicijnen enz. leidde ertoe dat de levensverwachting van mensen omhoog ging en de bevolking sneller toenam. De groei van de bevolking en de levenswijze die we er op nahouden, gaat gepaard met het verbruik van gemakkelijk beschikbare grondstoffen zoals de fossiele brandstoffen.

• Toenemende behoefte van derde wereldlanden om de welvaartsongelijkheid in te lopen.
De westerse wereld vertegenwoordigt een beperkt deel van de wereldbevolking, maar verbruikt onevenredig veel energie en grondstoffen. Doordat de rest van de wereld ons welvaartsniveau wil volgen ontstaat een nog grotere vraag naar energie en grondstoffen.
De productie en het transport daarvan vragen op hun beurt weer veel energie en veroorzaken daardoor weer meer broeikasgassen, zeker als dit met verouderde technieken gebeurt omdat nieuwe technieken voor achtergebleven landen niet betaalbaar zijn.

I=P*A*T 
Omdat de vraag naar energie, grondstoffen en voedselbronnen toeneemt, wordt het milieu steeds meer belast. Het effect dat we als mensheid op het milieu hebben wordt aan de hand van een formule beschreven in het boek De Bevolkingsexplosie van Paul R. Ehrlich: I=P*A*T
– I is het effect op het milieu door consumptie van de mens;
– P is de grootte van de bevolking;
– A is de consumptie per hoofd van de bevolking;
– T is de technologische factor.
Om te voorkomen dat de impact groter wordt door het groeien van de bevolking en het toenemen van consumptie (P*A) moet de mens de draagkracht van de Aarde in evenwicht houden om een bepaalde hoeveelheid mensen en hun activiteiten te kunnen blijven torsen. Technologische ontwikkelingen zouden ervoor kunnen zorgen dat er meer mensen op aarde kunnen leven. Daardoor is het begrip overbevolking relatief en constant aan verandering onderhevig.
Voorbeelden van een ontspoord evenwicht tussen bevolking en grondstoffen vindt men terug op het geïsoleerde Paaseiland. Aangenomen wordt dat de beschaving van Paaseiland in een neerwaartse spiraal is terechtgekomen als gevolg van overbevolking, totale ontbossing en uitputting van zijn beperkte natuurlijke grondstoffen.
De vraag is in hoeverre dit aantal nog zal toenemen en wat de milieudruk van zo’n grote gemeenschap op de Aarde is.

Voorbeeld: “Labyrint” over fosfor
De fosforvoorraden raken op. Dit heeft grote gevolgen voor de wereldvoedsel-productie omdat kunstmest gemaakt wordt op basis van fosfaat-erts. In Labyrint (VPRO.NTR) de gevolgen van deze fosfortekorten maar ook veel aandacht voor de duurzame oplossingen die bedacht zijn.

Kijk terug op uitzendinggemist: